Aż 36 spośród 50 najbardziej zanieczyszczonych miast Unii Europejskiej znajduje się w naszym kraju. Dwa z nich – Otwock i Piastów – to miasta z Mazowsza. Mamy najgorsze powietrze w Europie, a Polska musi to zmienić i stoi przed ogromnym wyzwaniem energetycznym. Ten stan rzeczy to w dużej mierze wynik tego, że polska energetyka oparta jest na węglu oraz efekt przestarzałych pieców i zbyt wolnego tempo ich wymiany. W 2021 r. w mazowieckim zostało wymienionych nieco ponad 20 tys. starych pieców, a powinno ich być ponad 80 tys., 3 – 4 razy więcej niż obecnie. Wtedy efekty byłyby widoczne. Niestety wielu osób na to nie stać. Ubóstwo energetyczne jest problemem wielu mieszkańców regionu. Z badań przeprowadzonych w ubiegłym roku wynika, że ponad 22 proc. mieszkańców województwa nie dogrzewało swoich mieszkań i domów.
Jednym z lekarstw mogłyby być tańsza, zielona energia pochodząca z Odnawialnych Źródeł Energii. Niestety bez przebudowy sieci, niezależnie od tego ile energii z OZE wyprodukujemy, system elektroenergetyczny nie będzie funkcjonował efektywnie. Wiceminister klimatu i środowiska Anna Łukaszewska-Trzeciakowska poinformowała pod koniec ubiegłego roku, że skala odmów w całej Polsce sięgała nawet 60-80% wszystkich składanych wniosków. Przedstawiciele Fundacja ClientEarth obliczyli, że w latach 2015-2021 odmowa dotyczyła aż 6 tys. projektów (90% z nich to OZE) o łącznej mocy około 30 GW. To nawet połowę mocy zainstalowanej obecnie w całej polskiej energetyce. Główną przyczyną jest brak technicznych możliwości przyłączenia nowych, rozproszonych źródeł wytwórczych OZE. Obecna sieć elektroenergetyczna nie była bowiem projektowana i budowana na potrzeby współpracy z wieloma niestabilnymi źródłami zasilania.
Przed operatorami sieci dystrybucyjnej stoją więc nowe wyzwania. Tauron drugi pod względem wielkości holding energetyczny w Polsce planuje w 2024 roku zwiększyć nakłady inwestycyjne na sieci elektroenergetyczne do trzech miliardów złotych. To trzykrotny wzrost w porównaniu z 2010 rokiem. Środki te zostaną przeznaczone na przyłączenia nowych klientów, w tym OZE oraz modernizację i przebudowę sieci elektroenergetycznych. Nie jest znana kwota, jaką należy zainwestować w najbliższych latach w sieci energetyczne na Mazowszu, ale biorąc pod uwagę wielkość regionu będzie ona liczona w dziesiątkach miliardów złotych.